Edam-Volendam is een mooie gemeente. Fijn om te wonen en te werken, veel eigen voorzieningen, volop in de aandacht van toeristen, ambitieus in sport en muziek, een sterk sociaal netwerk van inwoners, verenigingen en ondernemers, omringd door een prachtig groen veenweidegebied en het Markermeer. Elsevier heeft Edam-Volendam vorig jaar uitgeroepen tot 12e beste gemeente in Nederland. Daar zijn we trots op en die kwaliteit willen we behouden.
De gemeente wil de ambities financieren door binnen de begroting te prioriteren, onderdelen soberder uit te voeren en de kosten te verlagen. Kosten voor diensten en voorzieningen kunnen voor een groter percentage worden betaald door diegenen die daarvan gebruik maken. Dat biedt de gemeente ruimte voor nieuwe investeringen in de kwaliteit van de kernen.
De begrotingen van 2019 en 2020 kenmerkten zich door een grote focus op het realiseren van de ambities t.a.v. projecten en beleid en het professionaliseren van de organisatie. In de begroting van 2020 is ruim € 4 mln. omgebogen om ruimte te maken voor de ambities en structureel te investeren in de kwaliteit van openbare ruimte.
De begroting 2021 welke nu aan u wordt aangeboden, is een logisch vervolg hierop is. De focus ligt nog steeds op het realiseren van de ambities, gekoppeld aan de noodzakelijke professionalisering van de organisatie (focus op ICT, bedrijfsvoering en realisatie van de ruimtelijke projecten) om dit te bereiken. In de begroting 2021 zijn nieuwe ombuigingen opgenomen (aanvullend op de ombuigingen uit 2020) om de begroting sluitend te maken. Onder andere de grote (autonome) stijging van kosten voor de jeugdzorg maken dit noodzakelijk. Bij de Programma’s worden alle ombuigingen afzonderlijk toegelicht.
Deze begroting 2021 wordt u echter aangeboden in de bijzondere tijd als gevolg van COVID19. Omstandigheden zijn anders dan anders en de toekomst is op enkele terreinen onzeker. Waar in 2020 de gemeente ook financieel de gevolgen van COVID19 ondervindt zijn de effecten voor 2021 en verdere jaren nog onbekend. De extra kosten en de terugloop van inkomsten vanwege corona zijn om deze reden niet verwerkt in de begroting 2021. Zodra deze effecten helder in beeld zijn en duidelijk is hoeveel het Rijk zal compenseren, wordt een separaat voorstel aan u voorgelegd.
In het proces om te komen tot een nieuwe begroting, heeft de raad op 25 juni ingestemd met een aantal zoekrichtingen waarbinnen het college mogelijkheden kon vinden om de begroting sluitend te maken. Op 1 oktober 2020 is in de raad een pakket van opties toegelicht die verwerkt zouden kunnen worden in de begroting. De raad heeft daar een zienswijze op gegeven. Eveneens is het beeld gegeven van de landelijke ontwikkelingen die de gemeente financieel raken. Binnen een stijgend aantal gemeenten met financiële zorgen, ook in de regio, beschikt deze gemeente momenteel nog over voldoende financiële buffers.
Onze inwoners, dorpsraden, bedrijven en instellingen zijn het hart van onze gemeente. Samen met hen zullen nieuw beleid en ontwikkelingen verder vorm en inhoud krijgen. De uitvoering van plannen op het gebied van onze Economische Agenda, ontwikkeling van een visie voor De Purmer, gebiedsaanpak Integrale Veiligheid, Vervoersplan, Buurtbemiddeling, inrichting Openbare Ruimte en het stimuleren van kunst en cultuur zijn hier enkele voorbeelden van.
Regionaal werken wordt steeds belangrijker en intensiever. Het college investeert daarom energie in de regionale netwerken en in het portefeuillehouderschap Economie, Landschap en de Regiegroep MRA. Het samen optrekken m.b.t. COVID19 is positief geweest in het afstemmen van economische maatregelen. In MRA verband gaan wij verder met de ontwikkelingen rond circulaire economie en duurzaamheid. Bewust wording van afvalscheiding en beperking van de hoeveelheid restafval blijven speerpunten voor 2021.
Duurzaamheid gaat ook over onze rol als werkgever en een goede dienstverlening. Goed werkgeverschap geven wij vorm door het bieden van ontwikkelmogelijkheden en kunnen bijdragen aan een resultaatgerichte en ambitieuze gemeente. Het lukt daarmee vooralsnog om ook de functies die schaars zijn op de arbeidsmarkt, toch in te vullen.
Onze inwoners mogen rekenen op goede dienstverlening. Daar werken we aan met ICT-faciliteiten, werken op afspraak, het verbeteren van de telefonische bereikbaarheid, het versimpelen van onze processen en aandacht voor houding en gedrag. Dat blijft een speerpunt voor het college.
De inrichting van de begroting volgt de verschillende Programma’s waarin het beleid voor 2021 is opgenomen. Per Programma zijn de Speerpunten voor 2021 beschreven. In de Paragrafen treft u een aantal specifieke onderwerpen aan zoals lokale heffingen en verbonden partijen. In het hoofdstuk Financiën is de financiële opbouw van de begroting opgenomen. Hierin zijn de financiële consequenties van de mutaties voor Bestaand Beleid, Autonome Ontwikkelingen, Meerjarige investeringen en Nieuw Beleid opgenomen.
De financiële positie van de gemeente geeft vooralsnog een positief beeld voor de komende jaren. Tot het vaststellen van deze begroting zullen nog een aantal voorstellen aan de Raad gepresenteerd worden die van invloed zullen zijn op de financiële positie.
Wij kijken uit naar voortzetting van onze constructieve samenwerking in het begrotingsjaar 2021.
Het college